و بعد از انتشار گزارش افشاگرانه روزنامه همشهری در مورخ 13 دی ماه 1389 با عنوان«افتتاح طرحی که 10سال پیش راهاندازی شد» ظاهرا ترجیح داده شده است از راهاندازی مجدد این طرح خودداری شود. با این وجود نگاهی به خبرهای اعلام شده توسط مسئولان ذیربط نشاندهنده آن است که آنان نسبت به گزارش همشهری در چندین نوبت واکنش نشان داده و سعی کردهاند این افتتاح مجدد را به نوعی توجیه کنند.
براساس گزارشهای منتشره توسط خبرگزاریهای رسمی کشور، روسای سازمانهای فناوری اطلاعات ایران و سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران طی یکماه اخیر پیشتاز اعلام وعدههای راهاندازی شبکه علمی کشور بودهاند. مستندات این ادعا به این شرح است:
89/10/12: رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران گفت: ایجاد شبکه علمی در کشور یکی از ضروریات و از موضوعهای مهم سازمان فناوری اطلاعات است که خوشبختانه بخش عمده شبکه علمی تهران انجام شده و امیدواریم که در دهه فجر شاهد راهاندازی آن در تهران باشیم.
89/10/20: رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران درباره هزینه راهاندازی شبکه علمی کشور گفت: تا این مقطع 6میلیارد تومان برای این شبکه هزینه شده و یا قرار است تا پایان این مرحله هزینه شود.
89/10/26: رئیس سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران گفت: با آغاز به کار شبکه علمی کشور، پهنای باند دانشگاهها به حدود یک گیگ افزایش مییابد و با برنامهریزیهای انجام شده و با همکاری سازمان فناوری اطلاعات و وزارت ارتباطات امیدواریم با زمانبندی مناسب و دقیق در دهه مبارک فجر این شبکه را افتتاح کنیم.
89/11/2: رئیس سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران گفت: قابلیتها و سرویسهایی که نسل دوم شبکه علمی ارائه میدهد با نسل اول آن متفاوت است و از جمله این تفاوتها، سرعت اندک نسل اول است و مهمترین تفاوت این دو نسل، مبتنی بر فیبر نوری بودن نسلدوم شبکه علمی است.
89/11/6: معاون پژوهشی و فناوری وزیر علوم، تحقیقات و فناوری از راهاندازی شبکه علمی کشور در دهه فجر امسال خبر داد اما بعد از گذشت دهه فجر این خبر روی خروجی خبرگزاری فارس نقش بست: با وجود وعدههای مسئولان، خبری از افتتاح نسل دوم شبکه علمی کشور در دهه فجر نشد.
براساس این گزارش در حالی که مهدینژاد، معاون پژوهشی وزارت علوم و دبیر شورایعالی علوم، تحقیقات و فناوری و طائب، رئیس سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران در مصاحبههای خود با رسانهها از افتتاح نسل دوم شبکه علمی کشور در 16 بهمن ماه سالجاری و در حاشیه برگزاری جشنواره خوارزمی خبر داده بودند، افتتاح این شبکه در دهه فجر امسال محقق نشد.
نسل دوم شبکه علمی کشور شبکهای است مبتنی بر فیبر نوری که طراحی آن از سال1386 آغاز شده است. این شبکه بهمنظور مرتبط ساختن تمام دانشگاهها و مراکز علمی و پژوهشی کشور به یکدیگر و همچنین اتصال به سایر شبکههای معتبر علمی جهانی طراحی شده و مجوز بهرهبرداری از آن در جلسه 101 کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات در 28 آذرماه 89 به سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی به نمایندگی از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بهمدت 5 سال واگذار شده است.
براساس این پروانه، سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران موظف است طی 4 فاز نسبت به ارائه کامل خدمات موضوع پروانه به تمام دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در کل کشور اقدام کند. فازهای اجرایی این شبکه بهترتیب عبارتند از: فاز اول: تهران (مهلت اجرا 6 ماه) فاز دوم: اصفهان، مشهد، تبریز، شیراز، کرج، اهواز (مهلت اجرا 12 ماه) فاز سوم: سایر مراکز استانها (مهلت اجرا 24 ماه) و فاز چهارم: سایر شهرهای کشور (مهلت اجرا 36 ماه).
به گفته ریاضی، معاون فناوری اطلاعات وزارت ارتباطات این وزارتخانه 40 میلیارد ریال سرمایهگذاری روی شبکه علمی کشور انجام داده است که فاز اول آن در تهران راهاندازی میشود و دانشگاهها را با سرعت 1000مگابیت بر ثانیه به هم متصل میکند.
ریاضی معتقد است که این شبکه میتواند بستر آزمایشی مناسبی برای کارهای مطالعاتی و تحقیقات دانشگاهها به شمار رود و به این ترتیب دانشگاهها علاوه بر تأمین پهنای باند خود، میتوانند با هم تبادل اطلاعات داشته، سیستمهای کاربردی و اطلاعات علمی نظیر کتابخانههای دیجیتال را بین خود به اشتراک گذارند.
به اعتقاد ریاضی استفاده مشترک از امکانات علمی و منابع موجود نظیر کتابخانههای دیجیتال یا نرمافزارهای کاربردی، هزینه مضاعف را کاهش داده و صرفهجویی زیادی را بهدنبال خواهد داشت. محمد مهدینژادنوری، معاون پژوهشی وزارت علوم نیز اعلام کرده بود که همزمان با برگزاری جشنواره بینالمللی خوارزمی در 16بهمنماه، شبکه علمی کشور افتتاح میشود.
به گفته وی این شبکه براساس فعالیتهایی که میان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری انجام شده، شکل گرفته است و ویژگی این شبکه این است که حداقل سرعت تبادل اطلاعات در این شبکه یک گیگابایت برثانیه است و در شاخههای اصلی به 10 گیگابایت برثانیه میرسد که تحولی چشمگیر و اساسی در ایجاد فضای مجازی برای تبادل اطلاعات و ارتباطات میان مراکز علمی کشور محسوب میشود.
به گفته مهدینژاد شبکه علمی ایران ابتدا در تهران شروع به کار میکند و حداکثر پس از گذشت 3 سال، کل کشور را شامل میشود.
براساس مستندات موجود سابقه تشکیل و راهاندازی این شبکه البته به سالها قبل باز میگردد. این طرح در سال1379 یعنی 10سال پیش راهاندازی شده و چندین سال است که بر بستر آن اطلاعات میان دانشگاهها مبادله میشود. براساس اطلاعات مندرج در وبسایت شبکه علمی کشور به آدرس www.iranscience.net چنین آمده است: طرح اولیه شبکه گسترده و اختصاصی دانشگاهها سال1373 در سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران پایهریزی و در سال1377 مراحل اجرایی آن آغاز شد و نهایتا در آذرماه1379 یکی از گستردهترین شبکههای WAN کشور با زیرساخت مستقل مخابراتی و اتصال بیش از 100 مرکز آموزشی و دانشگاهی با حضور معاون اول رئیسجمهوروقت افتتاح شد. توجیه واکنشی مسئولان مربوطه این بوده که ظرفیت این شبکه در حال افزایش است اما در این صورت نیز نام افتتاح یا راهاندازی بر آن نمیتوان گذاشت چرا که در این صورت هر کارخانهای که مقداری بر ظرفیت آن افزوده شود باید دوباره راهاندازی شود.